Hotspots

World Heritage City Willemstad – Pietermaai

Wereld Erfgoed Pietermaai
Pietermaai is een deel van Willemstad,
genoemd naar scheepskapitein Pieter de Meij, die zich in 1674 op Curaçao vestigde.

Willemstad werd opgericht bij de Nederlandse verovering van het eiland Curaçao in 1634. Op de plek waar de Spanjaarden eenvoudige stenen huisjes hadden staan begonnen de Nederlanders een fort te bouwen ter versterking van de haven. Een der eerste permanente gebouwen was Fort Amsterdam, dat de toegang tot de Sint Annabaai moest bewaken, en waar ook de machtshebbers zetelden.

Aanvankelijk werd alleen het land in Punda (=’de Punt’) ten noorden van het fort bebouwd en aan drie zijden gefortificeerd. De muren van dat fort bleven bestaan tot circa 1860. Midden 17e eeuw werd de stad steeds meer een centrum van slavenhandel na het vredesverdrag tussen de Nederlanders en de Spanjaarden.

Rond begin 18e eeuw kende de ommuurde stad Willemstad meer dan 200 huizen, en er was binnen de muren geen plek meer voor meer bebouwing. De eerste uitbreiding vond ongeveer een halve kilometer oostwaarts plaats, op de plek die al snel het voorstadje Pietermaai zou worden.

Aanvankelijk was Pietermaai een smalle reep land tussen de zee en het Waaigat. Een deel van het Waaigat werd drooggelegd, waardoor Pietermaai ruimte in de breedte kreeg. Er werden aan beide zijden van de strook residenties gebouwd, met aanzienlijke ruimte ertussen. Pas nadat de Punda muur werd gesloopt in 1860 werden er ook huizen gebouwd tussen Punda en Pietermaai. De voorstad kreeg daarna het karakter van uitgaanswijk, met theaters en horeca.

Tegenwoordig verkeren de meeste oude huizen in Pietermaai in gerestaureerde staat, en zijn veelal in gebruik als kantoren, Horeca, Hotels & woonhuizen. Sommige panden zijn echter nog in verval en behoeven restauratie.

Ten noorden van Pietermaai heet Scharloo
Scharloo of Skálo is een wijk van Willemstad, ten noorden van het Waaigat vanaf de haven tot aan Berg Altena. De naam Scharloo betekent hoger gelegen.

Buurten van Scharloo zijn Fleur de Marie, St. Jago, Scharloo Abou en Zwaan. Het is met Punda verbonden door de Koningin Wilhelminabrug, ook bekend als Scharloobrug.

Geschiedenis
Huizen in Scharloo, tussen 1882 en 1889
Bolo di Batrei (de bruidstaart), gebouwd in 1916

De historie van Scharloo begint in de zeventiende eeuw. Vanaf 1634 stimuleerde de West-Indische Compagnie de landbouw op Curaçao door plantageconcessies te verstrekken aan Nederlandse boeren. Het landgoed Scharloo was een van de eerste negen plantages. Vanwege de harde ondergrond bleek het echter ongeschikt te zijn voor landbouw. De boeren vertrokken naar elders en de eigenaar, Pieter Claas Oostdorp, verkocht het landgoed in 1729 in kavels.

In 1694 werd de eerste werf op Scharloo gevestigd en werden de eerste houten huizen gebouwd langs het Waaigat.

Toen het ommuurde Punda in de achttiende eeuw te krap werd, trokken rijke Joodse kooplieden naar de buitenwijken Pietermaai en Scharloo, buiten de stadsmuren. In Scharloo bouwden zij elegante herenhuizen in Zuid-Europese stijl, in Antilliaanse kleuren. De panden kregen veel neoklassieke elementen, gekenmerkt door versieringen aan de gevels en in de huizen, en in veel gevallen een patio. In 1819 telde Punda 3042 inwoners, Otrobanda 3430, Scharloo slechts 703. Scharloo kwam tot bloei in de jaren zeventig van de negentiende eeuw. Na de orkaan van 1877 verhuisden veel Joodse families van Pietermaai naar het hoger gelegen Scharloo en bouwden villa’s aan de kant van het Waaigat.

Vanaf de jaren vijftig van de twintigste eeuw trokken de bewoners naar de moderne buitenwijken van Willemstad en raakte Scharloo in verval. Er volgde een tijd van armoede en criminaliteit. In de jaren tachtig begon de restauratie. In veel herenhuizen kwamen boetiekhotels, andere zijn in gebruik als kantoor en zij worden perfect onderhouden. Sommige panden zijn voorzien van muurschilderingen in de typische kleuren van Curaçao; Street Art Skalo (een project van Fundashon Rebiba Skálo Abou), heeft als missie de wijk op te knappen en te verfraaien en lokaal talent tentoon te stellen.

Bron: Wikipedia

World Heritage City Willemstad - Pietermaai